Blog

Eén van de belangrijkste onderscheidende kerncompetenties van een ICT architect is creativiteit. Ik las een boek over creativiteit “De creatiespiraal” (http://www.decreatiespiraal.nl/) van Marinus Knoope (met dank aan overbuurman Klaas, die mij hierop wees en zijn exemplaar uitleende!). Dit sprak mij aan omdat ik in mijn dagelijkse werk ook continu bezig ben met deze creatiespiraal: het omzetten van behoeften naar de realisatie van IT oplossingen. In deze blog beschrijf ik de twaalf stappen die daarbij doorlopen worden en nodig ik de lezer uit om deze creatiespiraal ook eens toe te passen op eigen werkzaamheden.

Gegevens zijn de basis voor processen en het is dan ook belangrijk dat mensen kunnen beschikken over alle gegevens die relevant zijn om hun werk uit te voren. De kwaliteit van de gegevens dient daarbij aan te sluiten bij de eisen die worden gesteld vanuit het proces. In de praktijk blijkt de informatievoorziening van organisaties onvoldoende op orde om de noodzakelijke gegevens en/of gegevenskwaliteit te leveren. In dit blog item kijk ik naar een aantal oorzaken en positioneer ik datavirtualisatie als een mogelijke oplossingsrichting.

Ook tijdens het afgelopen LAC kwam de vergelijking met de ‘echte’ architecten en hun architectuur weer veelvuldig ter sprake. Marlies van Steenbergen deed al story-tellend verslag van haar verbouwing en de rol die de door ingehuurde architect speelde. Chris Potts deed in zijn keynote verslag van zijn ervaringen met een scandinavisch architectenbureau. Ook Jan Truijens ging in op de vergelijking tussen beide vormen van architectuur maar hij ging ook met name in op de redenen waarom de vergelijking mank gaat. Zo liet hij een paar voorbeelden zien van gerealiseerde architectuur waarbij het gebouw als zeer mooi wordt ervaren maar de gebruikers absoluut niet tevreden zijn.

Common methods for enterprise architecture used at present have been around for ages already. Although these methods have made a strong contribution to the development of the architecture discipline, they have reached the limits of their abilities. It is time to make a leap forward and for that we need a new generation of architecture methods. What characterizes architecture methods of this new generation?

Het uitvoeren van een architectuurvolwassenheidsscan (AVS) is een goed middel om een stap vooruit te komen in het effectief inzetten van enterprisearchitectuur. Vrijwel elke organisatie doet tegenwoordig 'iets' met architectuur. Maar in veel gevallen is het rendement laag en zijn de architecten – met name bij de Business – niet erg populair. Dat komt dan omdat de architectuur projecten vertraagt, verhindert of de kosten ervan opdrijft. Architectuur maakt de traditionele kloof tussen Business en ICT in dat geval niet kleiner maar juist groter.

De besturing van een organisatie is voor een belangrijke mate bepalend voor haar professionaliteit en daarmee voor haar effectiviteit. Principes zijn overtuigingen die worden vastgelegd als afspraak en worden ingezet als stuurinstrument. Daarmee spelen ze potentieel een belangrijke rol bij de besturing van de organisatie, zowel op het niveau van strategie, beleid als architectuur en ontwerp. Dit zijn zaken die zijn besproken op het Insight-evenement dat 4 april 2013 is gehouden vanuit het Nederlands Architectuur Forum.

Ik heb al eerder in een blog over architectuurprincipes geschreven, maar ik doe het nog een keer omdat ik merk dat veel mensen dit een moeilijk onderwerp vinden. Ik krijg regelmatig vragen over waarom iets wel of geen goed principe is. Een principe is volgens het woordenboek onder meer een "zelfgekozen regel voor hoe je leeft". Als voorbeeld wordt gegeven dat iemand uit principe vlees eet. Laten we het voorbeeld "vlees noch vis" eens verder uitwerken als ware het een architectuurprincipe.

Een van de moeilijke onderdelen van enterprisearchitectuur is het plannen van de verandertrajecten die uit de architectuur voortkomen. Er zijn tal van goede architecturen gestrand in de spreekwoordelijke lade omdat de noodzakelijke veranderingen niet zijn doorgevoerd. Een ding hebben de meeste architecten inmiddels al geleerd: een verandertraject om "de architectuur te implementeren" heeft weinig kans van slagen. In elke organisatie zijn mensen en middelen schaars, en de kans dat die schaarse middelen worden ingezet voor een omvangrijk traject dat geen directe businesslink heeft, is nihil. Hoe maak je als architect dat er ruimte komt op de projectenkalender?

De meeste mensen zijn visueel ingesteld. Dat betekent dat ze gemakkelijker informatie opnemen en onthouden wanneer die informatie in de vorm van een afbeelding wordt getoond, dan in de vorm van geschreven of gesproken tekst. Een plaatje zegt meer dan duizend woorden, is een veelgehoorde uitspraak. Maar dan moet het wel een duidelijke plaat zijn. Een slecht gekozen visualisatie zegt niets of, erger nog, zet mensen op het verkeerde been. Maar het maken van visualisaties kost veel tijd en creativiteit. Hoe maak je met weinig inspanning een goede visualisatie?

Architectuurprincipes zijn binnen de architectencommunity inmiddels aardig ingeburgerd geraakt als een goed stuurmiddel bij de inrichting van de informatievoorziening. Het zijn krachtige uitspraken die helpen om de langetermijndoelen in het oog te houden en de juiste ontwerpkeuzes te maken, ook als kortetermijnbelangen ons van koers af doen drijven. Maar in de praktijk merk ik dat architectuurprincipes veel minder effectief gebruikt worden dan zou moeten. Hoe komt dat? En, belangrijker nog, hoe kunnen we architectuurprincipes wel doeltreffend maken?